Năm 1972, Tuấn Hải vào học tại Trường Nghệ thuật Sân khấu Việt Nam ở Khu Văn công Mai Dịch (Ngày nay là trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội).
Sau 4 năm học, năm 1976 Tuấn Hải đầu quân về Đoàn Kịch nói Công an Hà Nội. Mười lăm năm hoạt động nghệ thuật trong lực lượng vũ trang, được rèn ruyện về phẩm chất đạo đức cũng như làm nghệ thuật, được làm việc và học tập với biết bao nghệ sĩ và đạo diễn tài năng như: Đạo diễn Nguyễn Đình Nghi, Doãn Hoàng Giang, Dương Ngọc Đức, Lê Hùng, Đoàn anh Thắng... Tuấn Hải đã tích lũy cho mình những vốn sống và cả vốn nghệ thuật cho chặng đường hoạt động kịch nghệ lâu dài của mình.
Năm 1990, Tuấn Hải rời Đoàn Kịch nói Công an Hà Nội, chuyền về Đoàn Kịch Hà Nội (Nay là Nhà hát Kịch Hà Nội). Trong 4 năm làm Diễn viên tại đây, Tuấn Hải đã được học hỏi và làm việc với các Đạo diễn Ngọc Phương, Hoàng Quân Tạo, Quốc Toàn, và gặt hái được một loạt những Huy chương vàng và Giải thưởng Tài năng Sân khấu Trẻ cho những thành tích về nghệ thuật biểu diễn sân khấu của mình.
Đến năm 1994, Tuấn Hải về đầu quân và dừng chân tại Nhà hát Kịch Quốc gia Việt Nam cho đến nay (2016). Đây là thời gian hoạt động sân khấu lâu dài và tâm huyết nhất, tiếp tục được học hỏi và làm việc với rất nhiều Đạo diễn nổi tiếng như: Xuân Đàm, Xuân Huyền … Bên cạnh đó là các chuyên gia nước ngoài, các Đạo diễn sân khấu trong các Chương trình hợp tác với Pháp (Thằng láu), Mỹ (Giấc mộng Đêm hè)...
Đây cũng là thời điểm Tuấn Hải nâng cao nghề nghiệp của mình bằng cách quay lại Trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội để tu nghiệp Đạo diễn. Sau 4 năm học Tuấn Hải xuất hiện với làng nghề trong tư cách Đạo diễn với vở Kịch Phản gián "Bản Danh sách Điệp viên". Ngày 17/12/2015, Tuấn Hải được Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ký quyết định Phong tặng nghệ sĩ Nhân dân.
Là một người tích cực hoạt động xã hội trong lĩnh vực Từ thiện và Nhân đạo trên địa bàn Thủ đô. Đã quy tụ được rất nhiều các nghệ sĩ, diễn viên sân khấu. Các ca sĩ, nhạc sĩ, họa sĩ. Các Hoa hậu người mẫu cùng hoạt động … Năm 2009 được Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội ký quyết định thành lập, và Tuấn Hải làm Chủ tịch Nghệ thuật Nhân đạo TP Hà Nội.
